Қазақстанның болашағы: 5 маусымда халық қандай өзгерістер үшін дауыс беруді сұрайды?

Құралай Әшімова
ismet-ке шолу
Новость
0 пікірлер
4437
0 пікірлер

Алдағы жексенбіде барлық қазақстандықтар үшін ауқымды және маңызды шара өтпек. Ел тарихындағы елеулі оқиғаға белсенді қатысып, 27 жыл ішінде алғаш рет " Жаңа Қазақстан " үшін Ата заңымызды қалыптастыруға мүмкіндік пайда болды. 5-ші маусымда өтетін Референдум ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев тиісті Жарлыққа мамыр айының басында қол қойған сәттен бастап белсенді түрде талқылануда. Алдағы іс-шара барлық жерде жарнамалананып жатыр. Әр азаматтың учаскеге келіп өз таңдауын жасағаны дұрыс.

Әрбір қазақстандық Конституцияға енгізілетін түзетулерге "Иә" немесе "Қарсымын" деп белгілеуі керек. Алайда, көпшілік әлі күнге дейін Қазақстанның негізгі заңына қандай өзгерістер енгізу ұсынылғанын білмейді және елдегі қандай өзгерістер үшін дауыс беру керектігі туралы нақты түсініктері жоқ.

Конституцияның жаңа редакциясында барлығы 56 түрлі анықтама бекітіледі деп күтілуде. Тіпті кәсіби заңгерлер де  Конституцияға ұсынылған өзгерістер мен толықтырулардың барлық қыр-сырын түсіну мүмкін емес деп санайды. Ол үшін адамға қырағы көз бен заңнаманы егжей-тегжейін білетін сауаттылық қажет.

Негізгі өзгерістері мен толықтырулары:

 

1.Қазақстан суперпрезиденттік басқару формасынан күшті Парламенті бар президенттік республикаға көшеді. 

«Түзетулер басқарудың «суперпрезиденттік» түрінен ықпалды парламент пен есеп беретін үкіметі бар президенттік республикаға түпкілікті көшуді біріктіруге арналған. Конституциялық реформа биліктің өкілді тармағын айтарлықтай нығайтады, тежемелік және тепе-теңдік жүйесін нығайтады, мәслихаттардың субъективтілігін арттырады», - деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

2. Тұңғыш президенттің мәртебесі мен өкілеттіктері туралы ережелер алынып тасталады.

3. Қазақстан Республикасы Президентінің жақын туыстары мемлекеттік саяси қызметшілердің, квазимемлекеттік сектор субъектілері басшыларының қызметтерін атқаруға хақысы жоқ. 

Сондай-ақ Конституцияның жаңа редакциясында Президенттің тең дәрежелі мәртебесін барлық саяси партиялар мен қозғалыстардан бекіту жоспарлануда. Президенттің жақын туыстары үшін квазимемлекеттік секторда саяси лауазымдар мен басшылық лауазымдарды атқаруға тыйым салынады, - деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

4. Жер және оның қойнауы халыққа тиесілі болуы тиіс.

5. Қазақстандықтар Конституциялық сотқа өз бетінше жүгіне алады.

" Конституциялық Соттың құрылуы, Адам құқықтары жөніндегі уәкілдің мәртебесін конституциялық деңгейде бекіту, өлім жазасына тыйым салу азаматтардың құқықтары мен бостандықтарын сақтауға бағытталған. Алдағы конституциялық реформа еліміздің дамуындағы жаңа кезеңді білдіреді", - деді Қасым-Жомарт Тоқаев.

6. Қазақстанда өлім жазасына тыйым салынады.

7. Мәжілістің депутаттық корпусы сайлау жүйесінің аралас пропорционалды-мажоритарлық үлгісі бойынша қалыптастырылатын болады. 

Мұндай жүйені қалыптастыру кезінде кандидаттың өз сайлау округінде қанша дауыс жинағаны ғана емес, сонымен қатар олардың мүшелері алған дауыстардың жалпы санына сәйкес партиялардың қанша мандат алатыны да ескеріледі.

8. Сенаттағы президенттік квота қысқарады, Мәжілістегі ҚХА квотасы (Қазақстан халықтары Ассамблеясы үшін) жойылады.

9. Депутатты сайлаушылардың өтініші бойынша кері қайтарып алуға болады.

 

 Сіз 5 маусымда дауыс беруге барасыз ба?

Осы жаңалықпен бөлісіңіз:
Пікірлер
Авторланыңыз, Пікір қалдыру үшін