Президент Қазақстанда жасанды интеллектті енгізуді жеделдетуді тапсырды

Ақордада Қасым-Жомарт Тоқаевтың төрағалығымен жасанды интеллектті дамыту мәселелері бойынша кеңес өтті. Оған Премьер-Министр Олжас Бектенов, Президент Әкімшілігінің Басшысы Айбек Дадебай, Үкімет мүшелері және орталық мемлекеттік органдардың басшылары қатысты. Кездесудің негізгі мақсаты — ЖИ-ді экономика мен мемлекеттік басқаруда кеңінен қолдануға жағдай жасау.

Президент әлемде жасанды интеллекттің қарқынды дамуына байланысты елеулі технологиялық өзгерістер жүріп жатқанын атап өтті.

UNCTAD бағалауынша, 2033 жылға қарай әлемдік ЖИ нарығының көлемі 4,8 триллион долларға жетуі мүмкін, ал технологиялардың үлесі технологиялық индустрияда 7%-дан 29%-ға дейін өседі. Қазақстан үшін бұл тек экономикалық өсім факторы ғана емес, сонымен қатар тәуелсіздікті нығайту құралы.

Президент АҚШ-тың America’s AI Action Plan стратегиясын және Қытайдың ЖИ саласында ынтымақтастық жөніндегі Ғаламдық ұйым құру бастамасын зерделеуге шақырып, Қазақстан үшін бұл жобаны қолдаудың маңызды екенін атап өтті.

Ол бұған дейін инфрақұрылымды дайындау, заңнамалық базаны әзірлеу, деректер жинау жүйесін құру және ЖИ енгізуді бастау жөнінде тапсырма бергенін еске салды, алайда бұл міндеттердің орындалу барысын қанағаттанарлықсыз деп бағалады.

Мемлекеттік қызметтерді автоматтандыру. Бүгінде Қазақстанда көптеген үдерістер ресми түрде электрондық форматқа көшірілгенімен, қызметкерлердің қолмен араласуы сақталып отыр. Тоқаевтың айтуынша, бұл — «қағаз бюрократияны цифрлық форматқа көшіру, бірақ тиімділікті шын мәнінде арттырмай». Үш ай ішінде ЖИ қолдану арқылы толық автоматтандыруға болатын қызмет түрлерін анықтап, ресурстарды күрделі міндеттерге босату қажет.

Медицина. Перспективалы стартаптар бюрократиялық кедергілерге тап болып отыр, ал медициналық ақпараттық жүйелер біртұтас алгоритмсіз және бытыраңқы түрде дамуда. Бұл ЖИ енгізу үдерісін баяулатады. Президент Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының аудиті ірі қаржылық шығындарды анықтағанын еске салып, цифрлық тәсілдер саланы ашық әрі тиімді ететінін атап өтті.

ЖИ туралы заң. Халықаралық тәжірибені, қауіпсіздік мәселелерін, азаматтар мен бизнес құқықтарын ескеретін, сонымен қатар технологиялардың дамуына артық кедергілер туғызбайтын нормативтік актіні шұғыл әзірлеу қажет.

Инфрақұрылым. Орталық Азиядағы ең ірі суперкомпьютерлік кластер негізінен ұлттық жобалар мен стартаптар үшін пайдаланылатын болады. 2026 жылғы қаңтардан бастап квазимемлекеттік секторды қоса алғанда, бүкіл цифрлық экожүйе бірыңғай QazTech платформасына көшеді. Осы платформадан тыс жаңа ақпараттық жүйелерді жасауға тыйым салынады.

AI-Sana бағдарламасы кеңейтіледі, ал оқытушылар мен студенттерді даярлау күшейтіледі. Сонымен қатар мемлекет перспективалы ЖИ жобаларын, оның ішінде оларды экспортқа ілгерілету шараларын және «цифрлық елшілер» институтын қайта іске қосуды қолдауды көздеп отыр.

Мемлекеттік қызметтерге ЖИ енгізу жөніндегі тапсырмаларды орындауға үш ай уақыт берілді. Негізгі шешімдер екі ай ішінде дайындалуы тиіс. Үдерісті үйлестіруді Цифрлық даму министрлігі өз мойнына алады, жұмысқа мемлекеттік органдар, бизнес және ғылыми қауымдастық тартылады.